Planeta ta nosi imię jednego z najważniejszych bóstw starożytnego Rzymu. Zatem musiała być już znana w tych zamierzchłych czasach. Nic dziwnego. To największa planeta Układu Słonecznego. Jowisz, bo o nim mowa, jest piątą w kolejności planetą licząc od Słońca. Jowisz zaliczany jest do grupy gazowych olbrzymów, obok Saturna, Urana i Neptuna. Jest niezwykle plastycznym obiektem, który poruszał przez wieki wyobraźnię artystów. Jego kolorowa, wręcz marmurowa atmosfera oraz wielka burza, przypominająca ogromną plamę, stanowiły inspirację dla wielu badaczy i naukowców. Jako czwarty najjaśniejszy obiekt na niebie, widziany z Ziemi, Jowisz był już znany starożytnym astronomom.
Jowisz składa się z wodoru (około dwie trzecie składu) i helu (pozostała część). Przypuszcza się, że posiada on skaliste jądro zbudowane z cięższych pierwiastków. Ponieważ planeta kręci się dość szybko, jej kształt przypomina spłaszczoną elipsoidę obrotową, a niewielkie, widoczne zgrubienia znajdują się w płaszczyźnie równika. Planeta posiada nieprzezroczystą atmosferę, która z kolei składa się z kilku warstw chmur. Układają się one w charakterystyczne pasy, widoczne z Ziemi. Wielka Czerwona Plama, która jest anycyklonem, została odkryta już w XVII wieku przy pomocy teleskopu. Burza ta jest średnicy większej od średnicy Ziemi. Wokół Jowisza krąży aż ponad 67 księżyców, z których cztery są największe. Odkrył je Galileusz w 1610 roku, stąd często zwane są galileuszowymi. Największy z nich, Ganimedes, jest większy od planety Merkury.
Jowisz w swoim ruchu orbitalnym wokół Słońca jest wyprzedzany przez Ziemię co 398,9 dni. Czat ten nazywanym jest okresem synodycznym. W tym czasie Jowisz porusza się ruchem wstecznym w stosunku do tła gwiazd, robiąc w ten sposób pętlę. Co ciekawe uważa się, że dwunastoletni okres orbitalny tej planety odpowiada dwunastu znakom zodiaku, zatem przypuszcza się, że ich pochodzenie może być związane z tym zjawiskiem. Ponieważ kąt fazowy Jowisza względem Słońca i Ziemi nie przekracza 11,5 stopnia, obserwacja Jowisza jest możliwa, gdyż jest on prawie zawsze oświetlony w całości. Dopiero zdjęcia sond kosmicznych, wykonane z innej perspektywy, pokazują tego gazowego giganta częściowo zacienionego.
Dla Układu Słonecznego Jowisz ma bardzo duże znaczenie. Jego siła grawitacyjna bowiem miała znaczny wpływ na kształtowanie się Układu. Większość planet podczas swojej podróży wokół Słońca mija orbitę Jowisza bliżej jego płaszczyzny równikowej niż płaszczyzny równikowej słonecznej. Jowisz w swoim polu grawitacyjnym zatrzymał nie tylko sporo księżyców, ale także inne planetoidy, które wyprzedzają go lub podążają za nim w wędrówce wokół Słońca. Można także zaryzykować stwierdzenie, że Jowisz to taki wielki czyściciel Układu Słonecznego. Dzięki jego ogromnej sile przyciągania, wszelkie mniejsze ciała niebieskie ginął w jego chmurach nie stanowiąc zagrożenia dla na przykład Ziemi.